جشن کنونی چهارشنبه سوری صورت انحراف یافته جشن «چارشب سوری» است که در جشن پنج روز کبیسه پتک برگزار میشده است این پنج روز با جشن گاهان بار ششم زرتشتیان یعنی جشن همسپتمئیدم گام جشن پیدایش انسان همزمان است
در این چهار شب مردم آتش یا شمع می فروختند برای راهنمایی نور نیاکان به سمت خانه هایشان . بر این باور بودند در این چهارشب روان نیاکان به زمین و خانه هایشان بر میگردند.
پریدن از روی آتش گناه نابخشودنی در دین زرتشت است و توهین به آتش انگاشته میشود طوری که زرتشتیان می پندارند این را برای توهین به دین زرتشت در مردم رواج داده اند. پس نباید از روزی آتش پرید و این جشن باید چهار شب و پنج روز باشد
چهارشنبه البته ممکنه است با جشن آنش افروزی روز نخستین نوروز در پیوند باشد
چرا در «اسفند ماه سپند» ماهی قرمز میخریم؟ قدیمها اسفندماه در برج حوت بود اما الان ۸۰۰ ۹۰۰ ساله که اسفند از حوت خارج شده به آکواریوس (دلو) وارد شده پس ماهی قرمز باید بهمن ماه خریده شود و نه اسفند. بره رفت اردیبهشت گاو رفت خرداد خرچنگ رفت امرداد شیر رفت شهریور عقرب رفت آذر!