به نقل از آی ای ، پژوهشگران برزیلی با حمایت بنیاد تحقیقات سائوپائولو(FAPESP) دو مطالعه انجام دادند و پپتیدهای جدیدی را با کاربردهای زیست فناوری بالقوه از زهر افعی رخ چاله دار کوتیارا(Bothrops cotiara) و بوش مستر آمریکای جنوبی(Lachesis muta) کشف کردند.
با وجود دهه ها تحقیق و مطالعات متعدد ، زهر مارها و عنکبوت ها هنوز دانشمندان را غافلگیر می کند ، چرا که هنوز اطلاعات بکر و پنهانی در زهر این گونه ها وجود دارد که به مرور کشف می شود.
الکساندر تاشیما ، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه فدرال سائوپائولو و پژوهشگر ارشد این مطالعه در بیانیه ای ابراز حیرت کرد و گفت : حتی با وجود دانش بدست آمده تاکنون ، هنوز اکتشافات تازه مانند قطعات غیرقابل پیش بینی که بخشی از پروتئین های شناخته شده هستند ، ممکن است.
از زهر مار تا دارویی که زندگی را تغییر می دهد
اولین مطالعه بر روی افعی رخ چاله دار متمرکز شد و پپتید جدیدی به نام Bc-7a را نشان داد. اگرچه این پپتید بخشی از پروتئینی است که باعث خونریزی در طعمه مار می شود ، اما از نظر عملکردی به پپتیدهای مسئول داروهایی مانند کاپتوپریل که با مهار فعالیت آنزیم مبدل آنژیوتانسین(ACE) فشار خون را کاهش می دهند ، نزدیک تر است.
اگرچه بسیاری از مولکول های مهارکننده ACE در حال حاضر وجود دارند ، اما عوارض جانبی آنها به شکل سرفه خشک ، سرگیجه و سطوح بالای پتاسیم خون نیز وجود دارد.
این مطالعه که در مجله Biochimie منتشر شده است ، در مجموع ۱۹۷ پپتید را شناسایی کرد که ۱۸۹ مورد برای اولین بار گزارش شدند.
در سال ۲۰۱۲ این تیم تحقیقاتی ۷۳ پپتید را در زهر همین گونه پیدا کرد و جهش کنونی در اکتشافات از آن زمان ، به پیشرفت فناوری مربوط می شود که تجهیزات سریع تر و حساس تری را به همراه افزایش توالی های پپتیدی موجود از پایگاه های داده ممکن کرده است.
یک پپتید برای کنترل فشار خون
مطالعه دوم حول سم مار بوش مستر آمریکای جنوبی متمرکز شد و ۱۵۱ پپتید را شناسایی کرد که ۱۲۶ مورد آن قبلا ناشناخته بودند.
پپتید Lm-10a که از یک متالوپروتئیناز(آنزیم پروتئاز که مکانیسم کاتالیزوری آن شامل یک فلز است) مشتق شده ، مورد توجه خاص است.
پتید Lm-10a نه تنها ACE را مهار می کند ، بلکه پتانسیل درمان مشکلات فشار خون را نیز دارد.
پژوهشگران بر این باورند که هر دو پپتید Lm-10a و Bc-7a ناشی از فرآیندهای تکه تکه شدن در طول بلوغ زهر هستند که نشان دهنده یک تعامل پیچیده از مکانیسم های بیولوژیکی در تکامل زهر مار است.
در حالی که این اکتشافات امیدوارکننده هستند ، تحقیقات بیشتر برای کشف پتانسیل واقعی این پپتیدها ضروری است.
تاشیما بر ماهیت پویای بلوغ زهر تأکید می کند و می گوید که طبیعت در حال تکامل سموم مارهای سمی می تواند بینش های بیشتری را در مورد قلمرو پپتیدها و نقش های بیولوژیکی آنها ارائه دهد.
وی در پایان گفت : با وجود پیشرفت ها در فناوری توالی یابی ، هنوز چیزهای زیادی در مورد جهان وسیع پپتیدها و نقش های بیولوژیکی آنها قابل کشف است. ما باید از شانس خوب خود برای مطالعه این گونه ها که بسیاری از آنها منقرض خواهند شد، استفاده کنیم.