ک روزنامه هلندی در گزارشی از هویت یک خرابکار هستهای در ایران پرده برداشت که ویروس استاکسنت را در سایت هستهای نطنز منتشر کرده بود.
یک روزنامه هلندی بهتازگی در گزارشی از هویت یک خرابکار هستهای در ایران پرده برداشته است که البته گفته میشود بابت این خرابکاری، بهای سنگینی هم پرداخته است!
این گزارش درباره نحوه ورود ویروس استاکسنت به تأسیسات هستهای نطنز است که برای اولینبار در سال ۲۰۰۷ به این سایت هستهای نفوذ کرده است؛ بدافزاری که بهگفته ادوار اسنودن، با همکاری مشترک آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا و اسرائیل طی عملیاتی بهنام عملیات بازیهای المپیک ساخته شده بود.
گزارش روزنامه هلندی فولکس کرانت هم تصریح دارد که سال ۲۰۰۶ رئیس سازمان سیا در ملاقات با مقامهای سرویس اطلاعات نظامی هلند (AEFD) از همکاری سرّی بین دو سرویس اطلاعاتی خبر داده است.
بدافزار استاکسنت به سیستم کشورهای دیگری مانند هند، اندونزی و پاکستان هم نفوذ کرده اما ایران بیشتری آسیب را از آن دیده است.
ادعای این رسانه این است که ویروس “استاکسنت” از طریق یک مهندس هلندیالاصل ساکن امارات بهنام «اریک فانسابن» در نطنز منتشر شده است.
اما نکته مهم اعتراف روزنامه بر سرنوشتی است که این جاسوس به آن دچار شده است؛ فانسابن اگرچه در عملیات آلوده کردن تأسیسات هستهای موفق عمل کرد اما کمتر از یک سال بعد در اتفاقی کشته میشود؛ موتورسیکلت وی در ۱۶ ژانویه ۲۰۰۹ در نزدیکی شارجه چپ میکند و وی فوت میکند!
اتفاقی که سرویس اطلاعات نظامی هلند بهخلاف تصور خانواده این جاسوس، آن را یک حادثه نمیداند!
آقای فانسابن در امارات برای شرکتی به نام «تیتیاس اینترنشنال» کار میکرد که به گفته پیتر ناپ، رئیس وقت آن «در دورهای که [به دلیل تحریمها] دیگر رسماً مجاز نبود، در ایران فعالیت داشت.» او گفته یکی از کارهای شرکت، فروش قطعات لازم برای صنعت نفت و گاز به ایران بود.
منبعی به فولکسکرانت گفته سرویس اطلاعاتی هلند (آ ای ف د) او را در سال ۲۰۰۵ به خدمت گرفته بود و سال ۲۰۰۷ برای نصب تجهیزاتی به سایت نطنز رفت و مخفیانه، پروژه مشترک سیا، موساد وآ ای ف د را به سرانجام رساند.
به نوشته این روزنامه، آقای فانسابن اواخر ۲۰۰۸ با خانوادهاش مجدداً برای دیدار با بستگان همسرش به ایران سفر کرد. ولی تنها بعد از یک روز مصرانه از آنها خواست بلافاصله ایران را ترک کنند. همسرش به فولکسکرانت گفته: «او خیلی ناراحت بود و اصرار میکرد که بهسرعت برگردیم.»
حدود دو هفته بعد از ترک ایران، یعنی در ۱۶ ژانویه ۲۰۰۹، فانسابن در نزدیکی شارجه موتورسیکلتش چپ کرد و کشته شد.
به گفته فولکسکرانت، دوستان و خانوادهاش هنوز هم فکر میکنند آن یک حادثه بوده است، ولی منبعی در سرویس اطلاعات نظامی هلند (ام ای ف د) به این روزنامه گفته «او بهای سنگینی پرداخت.»
طبق گزارش فولکسکرانت، سال ۲۰۰۶ مایکل هیدن، رئیس وقت سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) در سفر به لاهه با مقامهای سرویس اطلاعات نظامی هلند (ام ای ف د) دیدار کرد و به آنها گفت که دیگر دستگاه اطلاعاتی هلند یعنی آ ای اف د دارد به سیا در یک «مأموریت فوقسری» کمک میکند.
این روزنامه به نقل از منبعی که در این جلسه حاضر بوده، نوشته آقای هیدن گفته لازم است که «پمپهای آب» وارد مجتمع نطنز شود؛ پمپهایی که حاوی یک «توانایی فنی» هستند که پس از نصبشان باعث میشوند سانتریفیوژها از کار بیفتند.
این منبع میگوید رئیس سیا گفته رسیدن به این فناوری یک تا دو میلیارد دلار هزینه داشته است.
به نوشته روزنامه هلندی، سیا استاکسنت را در این پمپها پنهان کرده بود تا پس از نصبش، به شبکه کامپیوتری نطنز – که به اینترنت متصل نبود – وارد شود؛ و این پمپها را فانسابن، مأمور سرویس اطلاعاتی هلند در تأسیسات نطنز نصب کرد.
این در حالی است که قبلاً گزارش شده بود استاکسنت روی حافظههای یواسبی وارد نطنز شدهاند.
به نوشته فولکسکرانت، سال ۲۰۰۹ پس از مرگ اریک فانسابن، دستگاههای اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل، قابلیت پخش خودکار را به استاکسنت اضافه کردند و این «کرم» جدید از طریق شرکتهای ایرانی و کارکنان «آلوده» وارد نطنز شد.
مشخص نیست کدام نسخه استاکسنت در نهایت به سانتریفیوژها حمله کرده است: نسخهای که اریک فانسابن وارد نطنز کرده یا نسخه جدیدی که دیگر به حضور فیزیکی جاسوسان در این تأسیسات نیاز نداشت.